Ngày mười năm âm lịch hay còn gọi là ngày rằm đã đến rồi mọi người ạ, thời điểm này là lúc trăng tròn sáng vằng vặc giữa bầu trời đêm u tối. Những tia sáng dịu nhẹ phủ xuống trần gian làm mọi thứ trở lên huyền ảo. Bên cạnh đó những ông sao sáng lấp lánh như tô điểm thêm cho vẻ đẹp của bức tranh bầu trời đêm. Ngôi sao thường mang nhiều ý nghĩa khác nhau trong cuộc sống của mỗi một con người. Ai làm nghề nông thường xem bầu trời đêm có nhiều sao không; nhiều sao thì thường trời nắng to, không sao thì thường trời sẽ có mưa rất lớn. Với thiếu nhi, những chiếc đèn ông sao xinh xinh xuất hiện vào ngày Trung Thu cùng với những điệu múa lân mạnh mẽ.

Lúc này ở một tiệm buôn gạo có tiếng ở làng S đang tổ chức cúng rằm. Mâm cúng rằm được bày biện rất cầu kì gồm có: xôi đậu xanh, gà luộc, giò heo, chè hạt sen, cá chép rán và một mâm ngũ quả có chuối xanh, dứa, cam, na và nho. Ông chủ tiệm tên là Lúa thắp ba nén nhang rồi cùng vợ con bái tạ, cầu mong các cụ phù hộ độ trì cho làm ăn phát đạt, tiền vào như nước. 

Nhưng đời không như chúng ta nằm mơ, cùng thời điểm đó có hai tên trộm lẻn tới*. Trước đó chúng có đi xem bói, thì được nghe phán rằng ngày trăng rằm hôm nay làm mọi việcđều thành công. Một tên trộm có tên là Hút có tay nghề và kĩ năng cực siêu nhất về việc ăn trộm lặt vặt và tên còn lại  có tên là Hít mới vào nghề bái tên kia làm thầy để học ăn trộm. Sau khi cắt bờ giậu toàn cây gai và rau mùng tơi, hai tên lẻn vào nhà ông chủ tiệm . Hút ghé vào tai Hít:

- Đây là nhà một người giàu ở làng. Nhà nó buôn gạo. Hôm nay chúng nó đang bận cúng rằm ngoài sân. Con vào trong kho nhà chúng nó trộm một bao gạo ra đây. Thầy ở ngoài cảnh giới cho. Làm thế nào thì thầy đã dạy hết lý thuyết, tới lượt con thực hành.

Thế rồi thầy khoét vách cho học trò chui vào. Tên Hít nhanh chóng tiếp cận những bao gạo. Nào ngờ khi hắn đang sờ soạng mấy bao gạo thì bỗng nghe thấy ở ngoài cổng kêu toáng lên:

- Bớ người ta có trộm, ôi làng nước ơi trộm, có trộm bà con ơi.

Thằng Hít hồn vía lên mây, định tìm đường thoát thân thì cô Mạ- con gái ông Lúa mở cửa kho cầm gậy tầm vông* xông vào. Hắn rút dao găm ra toan chống cự lại thì bị Mạ vụt một gậy đánh bay hung khí, vung thêm một gậy nữa cho Hít nằm hôn đất, không biết răng đã gẫy cái nào chưa? Cô nắm lấy búi tóc của hắn vừa sổ ra, đồng thời hô hoán rất nhiệt tình.

- Bắt được thằng trộm rồi cha mẹ ơi. 

Hít bối rối không biết làm thế nào, nước mắt ngắn nước mắt dài gọi thầy Hút:

- Thầy ơi! Nó túm được tóc con rồi!

- Con đừng sợ! Chỉ sợ nó nắm lấy mũi không cắt được, còn như nắm tóc, con cứ cắt phăng đi là thoát.

Nghe nói thế cô Mạ vội buông tóc mà nắm lấy mũi. Đúng là tuổi trẻ ít trải sự đời, Hít nhân cơ hội đó vội nhanh chóng bật người và vùng thoát một cách dễ dàng.

Ai ngờ đúng lúc này xã trưởng với vài lính lệ đi tuần tra qua, nghe tiếng hô hoán có trộm cướp vội vàng xông vào. Ông Lúa phối hợp rất ăn ý, lệnh cho gia nhân:

- Tụi bây đóng cửa thả chó.

- Gâu, gâu, gâu.

Cửa liền đóng vào, hai con chó mực to lớn được thả ra, nhe răng trực chờ ngoạm một phát. Tên Hút thấy vậy vội lấy trong tay nải ra hai vật đen xì xì rồi quẳng về phía hai con chó. Một mùi thơm tỏa ra gần mũi, hai con mực vội há miệng ra cắn.

- Phập! Ẳng, ẳng, ẳng.

Tiếng sủa vang lên yếu ớt. Hai vật đen xì xì ấy chính là hai quả mướp hương nướng còn khá nóng hổi. Thôi thế là toang hàm răng chó rồi. Ngay lập tức xã trường quát hỏi: 

- Trộm cướp ở đâu đến? Biết điều giơ tay chịu trói nhận tội để hưởng sự khoan hồng của luật pháp.

- À thế à. Tao không giơ tay đấy. Tao chỉ giơ chân thôi.

Tên Hút tung một đá hất chiếc ghế gỗ gần đó bay về phía xã trưởng. Anh vội né sang trái đồng thời đưa tay gạt cái ghế sang một bên. Gã trộm vội rút cây côn nhị khúc múa may quay cuồng, liều mình xông lên. Bất ngờ chân vấp hòn đá ngã chúi về phía trước. Khúc côn trong tay gõ luôn vào đầu mình. Hút cảm giác đầu óc quay cuồng, cảnh vật trước mắt hiện lên hàng trăm ông sao. Tên Hít thấy vậy, vội quỳ ngay lập tức lạy lên lạy xuống nói:

- Con lạy các ông. Con chỉ là trộm thực tập. Lần đầu con vi phạm, xin giơ tay chịu trói để giải đến huyện nha đầu thú ạ.

Xã trưởng ra lệnh:

- Trói chúng bằng dây thừng. Mai đưa lên huyện Gừng. 

- Dạ vâng ạ.

Đám lính lệ nhanh chóng trói hai tên trộm lại dẫn đi. Ngoài trời đã khuya, ánh trăng rằm vàng rực, xung quanh tiếng côn trùng kêu rả rích.

*: có mượn truyện cổ tích Học nghề ăn trộm.

*: đây là loại gậy được làm bằng tre, vót nhọn hoặc để đầu tù dùng làm vũ khí thời xưa.