Điểm chung trong các tác phẩm của Haruki Murakami, đó là màu sắc siêu thực trong cách viết, khó có thể đoán được thực sự tác giả muốn người đọc hiểu điều gì và cảm nhận điều gì. Và với Men without women (Những người đàn ông không có đàn bà) cũng không hề ngoại lệ. Đây một tuyển tập truyện ngắn gồm 7 câu chuyện nhỏ, dựa trên nền tảng ý tưởng viết về những người đàn ông sống thiếu, hoặc không, hoặc vừa có đàn bà. Bằng lối viết gợi mở quen thuộc, ngôn ngữ cô đọng sắc nét, nhiều tầng lớp nghĩa, nội dung chính của Men without women không chỉ nói về những người đàn ông mà còn mang nhiều triết lí ẩn dụ được truyền tải một cách tự nhiên, không có ý đồ cụ thể. Tác phẩm là sự gợi mở về nhiều biên độ và giới hạn, trong đó có gợi mở cảm xúc, sự tích góp thu nhặt những góc nhỏ của thực tại. Men without women mang một nét ám ảnh tác động mạnh thường thấy trong các tác phẩm siêu thực mà ở đây là sự ám ảnh mang bản sắc của Haruki. Chúng ta rất khó lí giải sự ám ảnh đó là do đâu nhưng lại khó có thể dứt ra được, đúng như phong cách thường thấy của ông. Kafuku làm nghề diễn viên và vợ anh cũng vậy. "Hai người đã có một cuộc hôn nhân êm đềm, viên mãn" cho đến khi đứa con gái của họ chết tại phòng chăm sóc trẻ trong bệnh viện vào đêm thứ ba của cuộc đời. Kể từ lúc đó, vợ anh phát sinh quan hệ ngoài hôn nhân với nhiều bạn diễn khác. Tệ hơn, anh biết điều đó, không phải do vợ mình tự thú nhận. Sau khi vợ chết, anh lại làm bạn với người từng là tình nhân của vợ, mục đích chính là tìm hiểu nguyên nhân tại sao vợ anh lại phải quan hệ với những người đàn ông khác, nhưng cuối cùng câu trả lời vẫn là một điều bí ẩn. Anh đã nhập tâm vào những vai diễn của mình đến mức đứng trước ranh giới giữa thực và không thực, anh suýt trở thành bạn thân của người bạn kia. Anh gọi đó là diễn. Đến lúc Kafuku thấy cần, anh sẽ tự dứt ra khỏi vai diễn. Misaki là người được Oba giới thiệu cho Kafuku để lái xe thay anh. Misaki có trình lái xe khác hẳn các cô gái khác, "mọi thao tác đều rất êm ái, không bị giật cục", cô cũng có cách quan tâm lạ khiến người ta cảm thấy dễ chịu, "gã thích kiểu lái xe êm và chắc tay của cô, thích việc cô không nói năng vô bổ lẫn việc không thể hiện cảm xúc ra ngoài". Kafuku đã không mở mui chiếc xe từ ngày vợ mất, nhưng nay mui được mở, lòng anh cũng được mở với cô gái lạ. Anh kể cô nghe chuyện anh và vợ, không phải anh thích cô mà vì một lí do nào đó thật khó diễn tả, chỉ là cô tạo cho anh cảm giác có thể nói cho ai đó nghe câu chuyện của mình. Dựa trên những mối liên kết mơ hồ nhưng đáng tin cậy, họ tựa vào nhau để trút bỏ phần nào những gánh nặng trong lòng. "Nếu cho đó là điểm mù thì tất cả chúng ta đều sống và mang một điểm mù giống nhau", đây chính là cái cách Kafuku đối diện với chính mình sau cái chết của người vợ trong "Drive my car" - truyện ngắn đã được chuyển thể thành một tác phẩm điện ảnh cùng tên. "Hôm qua/ Là hôm kia của ngày mai. Là ngày mai của hôm kia". Dù câu chuyện tình có đẹp đến đâu thì chuyện của họ cũng là chuyện của hôm qua, và hôm nay mỗi người lại có một cuộc sống riêng của mình. Cách mà Hitaru và Kuriya đối diện với tình yêu này, trân trọng nó, dù không thể đi đến cuối đường cùng nhau nhưng đâu đó vẫn là những quan tâm, những hỏi thăm để còn thấy sự tồn tại của nhau. Vẫn là người đó, chỉ là ở một nơi khác, ở một hoàn cảnh và vai trò khác, đó là những gì ta thấy được trong "Yesterday". Trong "Cơ quan độc lập" bác sĩ Tokai hiện ra hào nhoáng và chắc hẳn với hiện mạo như vậy, anh sẽ được rất nhiều cô gái để ý và quan tâm. Là một người khá phóng khoáng trong mối quan hệ với phụ nữ, nhưng đâu thể ngờ đến một ngày anh lại gặp được định mệnh của đời mình, nhiều lần phải trăn trở "Nếu không có cô ấy, thì mình sẽ ra sao?". Không phải ai cũng tiếp tục trên con đường mới với những mối quan hệ mới, bác sĩ Tokai là một trong số đó. Anh chỉ muốn sống cho những giây phút này, với cô gái mà anh đã lỡ thương, người đặc biệt của lòng anh. Cái chết của Tokai có thể được xem là cái chết vì tình yêu, nó làm đau nhói tim của những bạn bè, đồng nghiệp của anh, nhưng với anh, có lẽ đây là kết thúc đẹp nhất. Đến với "Scheherazade" ta lại được chứng kiến một câu chuyện tình yêu đơn phương ngây dại. Qua lời Scheherazade kể Habara, một tình yêu "vụng trộm" được tái hiện một cách li kì, nhưng lời muốn nói cũng chưa được nói, người cần biết cũng chưa được biết. Bốn năm, thời gian này có quá dài để làm mờ những cảm xúc ngày trước. Vẫn những con người ấy, với những vai trò khác, liệu họ có thể có được một kết thúc có hậu hay không? Và Kino đã nói rằng: "Chẳng phải lỗi của ai. Giá như anh không về nhà sớm hơn một ngày so với kế hoạch. Hoặc giá như anh liên lạc trước. Nếu anh làm vậy, chuyện đó đã không xảy ra". Sau đó là lời hồi đáp của người vợ: "Chắc chắn ở đâu đó có người hợp với anh". Cách chia tay tinh tế đến như vậy, mỗi người trong câu chuyện đều trân quý tình cảm trước kia, dù buồn nhưng họ vẫn phải bước đi tiếp, xây dựng một cuộc sống mới có lẽ chỉ có ở Kino. Đến cuối cùng, khi nhìn lại, cái mà người ta theo đuổi là gì, có phải cuộc đời của Kino dường như đã đặt dấu chấm hết khi anh thấy cảnh vợ mình với người đàn ông khác không? Câu hỏi được ra với nhiều suy ngẫm. Tình yêu đôi lúc lại có thể vực dậy một con người giống như "Sama đang yêu". Điều kỳ diệu là con người đó đã nắm lấy sợi dây vô hình ấy và muốn khám phá nó bởi vì "Thế giới này đang đợi gã học". Cuối cùng "Những người đàn ông không có đàn bà" là một thông điệp đầy trăn trở dành cho độc giả. Đó là một tình yêu mụ mị, là những nhớ nhung, suy nghĩ nhưng không phải về một người còn sống mà với một người đã mất. Người xưng "tôi" tự xem mình là đàn ông không có đàn bà và anh chắc chắn một điều là không chỉ mình anh như vậy, mà có một tập hợp những người đã mất đi những người họ yêu thương nhất, và trở thành "những người đàn ông không có đàn bà". "Trở thành người đàn ông không có đàn bà đơn giản lắm. Đôi khi chỉ cần yêu sâu sắc một người và nàng biến đi đâu mất là xong". "Men without women " là một tác phẩm đậm chất Haruki Murakami. Cuốn sách gồm bảy câu chuyện khác nhau này hầu như chỉ có một giọng văn: điềm tĩnh nhưng không kém phần lôi cuốn. Những mảnh ghép đa sắc màu trong tập truyện cho chúng ta thấy được một bức tranh tổng thể trọn vẹn về những góc nhìn cảm xúc trong thế giới của những người đàn ông không có đàn bà - một vùng lãnh địa mà trước nay vẫn luôn được xem là bí ẩn và khó thăm dò.